Plannen Markdal toegelicht tijdens digitale inloopavond: Voorlopig Ontwerp ‘nieuwe Mark’ gepresenteerd
Op de digitale inloopavond van maandag 14 december werd het Voorlopig Ontwerp (VO) gepresenteerd. U kunt onderstaand verslag ook vinden als PDF in ons archief met verslagen bijeenkomsten.
Het Voorlopig Ontwerp* voor de herinrichting van het Markdal van Breda tot aan de grens met België is definitief vastgesteld. Een enorm belangrijke mijlpaal bereikt na jaren en jaren van intensieve voorbereidingen met alle betrokkenen. Een grote stap naar de realisering van 100 hectare Natuur Netwerk Brabant, het graven van in feite een bijna compleet nieuwe rivier van plus minus 12 kilometer, toekomst perspectief voor bedrijven in het gebied, een verbetering van de recreatieve potenties van het gebied en weer toekomstperspectief voor de kern Strijbeek.
Het Voorlopig Ontwerp is er gekomen in nauwe samenwerking tussen de Vereniging Markdal, waterschap Brabantse Delta, de gemeenten Breda en Alphen-Chaam en het ingeschakelde bureau Royal HaskoningDHV. Het was de bedoeling om ontwerp met het nodige tromgeroffel te presenteren tijdens een inloopavond in De Leeuwerik in Galder. De Coronacrisis heeft daar een vette streep doorgehaald. In plaats daarvan is maandagavond 14 december een digitale inloopavond gehouden. Je mist op zo’n avond de passie en betrokkenheid van mensen bij het Markdal, maar dat maakte het belang van de avond er niet minder om.
Ondanks dat de toelichting zich digitaal zou afspelen hadden rond 20.00 uur maandagavond een ruim vijftig mensen ingelogd. Dorus Daris van Royal HaskoningDHV nam de deelnemers op een virtuele trip door het Markdal van de stuw bij de Bieberg tot aan de grens bij Galder. Dankzij uitstekend kaartmateriaal kon de heer Daris de deelnemers prima meenemen langs de Mark en door het Markdal. Het gaat te ver om zijn volledige uitleg hier op te nemen. We nemen u wel langs enkele belangrijke punten. Onderaan dit verslag vind u een link naar de digitale portal die is ontwikkeld voor het project en daar kunt u alle kaartmateriaal en toelichtingen vinden.
Algemeen vertelde hij dat voor het hele gebied is bekeken wat er als gevolg van de ingrepen gebeurt bij hoogwater en bij droogte. Vanwege mogelijk extreem hoogwater blijft de stuw bij de Bieberg bestaan. Het fietspad ter plaats wordt verbreed en de zogeheten Bieberg-meander wordt aangesloten op de Oudhof-meander.
Over het hele traject is er sprake van drie ontwerpprincipes. Een; er worden nieuwe meanders gegraven waarbij de bestaande Mark – beter ingepast in het landschap – gehandhaafd blijft voor hoogwater afvoer. Twee; er wordt een nieuwe stroom gegraven waarbij de bestaande rivier verandert in een moerassige laagte, de bestaande stroom verdwijnt geheel. Drie; er zijn kleine gedeelten die blijven zoals ze nu zijn. Technisch is het niet mogelijk oplossing een of twee toe te passen. In het hele Markdal wordt bij de herinrichting teruggegrepen op oude houtwallen en laanstructuren waarbij rekening is gehouden met de inbreng dat de openheid die zo wordt gewaardeerd zoveel mogelijk in takt blijft.
De stuw bij de Blauwe Kamer gaat helemaal weg. Daar gaat de Mark meanderen in een nieuwe bedding en wordt de oude Mark zo goed als helemaal gedempt en verandert in een moerassige laagte. Bij het Sulkerpad wordt de Chaamse Beek niet verlegd onder de weg door uit financieel oogpunt. Er is voor een andere aansluiting gekozen. Voordeel daarvan is bovendien dat een grondwaterstijging in Ulvenhout wordt voorkomen.
Ter hoogte van de Klokkenberg komt er ook een nieuwe meander die wordt aangesloten op de bestaande meander. De bestaande meanders op de kaartjes zijn lichtblauw, nieuwe meanders zijn donkerblauw. De nieuwe meander loopt tot de A58, de oude loop van de Mark blijft daar behouden voor waterafvoer. Het fietspad blijft daar liggen waar het nu ligt. Overigens wordt het hele fietspad van Breda tot aan de grens verbreed. Op grondgebied van Breda wordt de breedte van het fietspad 2,20m en op grondgebied van Alphen-Chaam 2,50m. In dit gebied wordt op een aantal plaatsen het maaiveld verlaagd om qua natuurontwikkeling waardevolle nieuwe milieus te bereiken.
Aan de andere kant van de A58 worden ter hoogte van de Daesdonkseweg en net daar voorbij nog twee nieuwe meanders aangelegd. Langs de stuw bij Galder wordt een lange nieuwe meander aangelegd. Er is lang gekeken naar het buiten werking stellen of verwijderen van de stuw bij Galder. Onderzoek heeft echter uitgewezen dat deze stuw moet blijven bestaan om bij hoogwater te kunnen voorkomen dat ere stroomafwaarts problemen ontstaan. De stuw wordt mede dankzij de aanleg van de nieuwe meander wel vispasbaar.
Er komt net voorbij de stuw bij Galder een nieuwe halfverharde fietsverbinding van Oost naar West tussen Galder en Strijbeek. Hoe die verbinding er exact uit gaat zien is nog niet 100 procent zeker. De verbinding is wel op de kaart ingetekend (gele lijn), maar kan mogelijk nog worden aangepast.
Tijdens de inloopavond zijn behoorlijk wat vragen beantwoord bijvoorbeeld over kanovaren op de nieuwe rivier. Op sommige plaatsen kan spelenderwijs wat met kano’s worden gevaren maar vrij van hindernissn van Breda naar België kanoen of andersom is nog een groot vraagteken. De gesprekken daarover moeten nog worden afgerond.
Heeft u na het lezen van dit artikel nog vragen over het definitieve Voorlopig Ontwerp dan kunt u daarvoor het contactformulier gebruiken onderaan de speciale website over het ontwerp voor het nieuwe Markdal. De pagina is te vinden via deze link: https://herinrichting-markdal-rhk.hub.arcgis.com/
* Het voorlopig ontwerp (VO) is een concrete vertaling van het voorkeursalternatief uit 2017. De verdere samenhang tussen de inrichtingsmaatregelen is in beeld gebracht. We realiseren ons dat voor de definitieve inrichting nog met enkele grondeigenaren afspraken gemaakt moeten worden. Dat geldt voor bepaalde locaties in het Zuiden, maar zeker ook voor het Noordelijke deel. De plannen worden pas gerealiseerd als gronden beschikbaar zijn. Ook hebben we er mee te maken dat vanuit de vereniging recreatief gebruik van het Markdal wenselijk is, maar dat bewoners het in bepaalde situaties moeilijk vinden als voorzieningen langs of door hun eigendommen lopen. In het VO wordt een zo realistisch mogelijk beeld weergegeven.
